Uno de los autores clásicos de la literatura gallega. Cada vez que leo con detención alguno de los fragmentos más famosos de sus obras continúo admirándolo, resulta un placer la relectura de sus textos, siempre provocan asombro, y ahora se me viene al recuerdo la Praza do Obradoiro en Santiago. Siempre, pero ese siempre es siempre... que la cruzo me quedo absorta pensando en el hervidero que sería en la Edad Media, y en como a gentes de aquella época las tenía que maravillar, pues si ahora a mi me asombra (que estoy más acostumbrada a los espacios grandiosos), que sería en aquel momento. Pues lo mismo he sentido hoy al releer a Otero Pedrayo.
PASADO DEL PAZO
"O dos
Doncos era nomeado Pazo da Seara. Un dos millores de aquilas xurisdiós. O corpo
da casa ergueito en fina canteiría, obra limpa dos barrocos do dazasete, sóilo se franqueaba ós camiños
pola grande fachada composta da capela barroca, lindamente tallada en
pilastras, bandas de roseiras e dinteles retortos, e a muralla almeada do
patio, na que se abría o portal, e cara ó nacente por unha chea de fiestras
enreixadas, como de mosteiro, dispostas en dúas fiadas, as de enriba bicadas
polas longas pólas do souto da outra banda do camiño, sombrizo e temeroso na
noite. No patio medraban buxos marelos pola vellez e deitaba a fonte. Polo sul
e o poente, o pazo, plantado coma un señor, dominaba a larganza das millores
terras do seu patrimonio. Comezaban no xardín, na horta e no pomar e corrían en
mainas baixadas de nabeiras, bacelos, lameiros e montós de arboredos, cinguidas
en xunto pola grande parede de forras coroadas por capias
e cabaletes. Ó agarimo delas envellecían retortas oliveiras. Por riba do pomar
descubríase o cume do tellado e a cheminea do outro pazo, máis pequeño que o
dos Doncos, de pouca terra arredor, veciño ó lugar da Pedreira, que lle daba o
nome."
Os camiños da vida, Ramón Otero Pedrayo
EL PAZO EN LA ACTUALIDAD